Organische mest voor je tuin: wat is het en hoe gebruik je het?

Waarom moet je bemesten?

Terug naar het begin. Laten we eerst eens uitleggen waarom je überhaupt moet bemesten. Een plant heeft een aantal elementen nodig om te overleven en te kunnen groeien: water, licht en voedingsstoffen.

Water krijgt de plant als het regent of wanneer jij sproeit, licht komt van de zon en de voedingsstoffen (mineralen) haalt een (gras)plant zelf uit de bodem. De plant gebruikt het licht en water om suikers aan te maken en op te slaan in het blad, waardoor hij groeit. Dit proces heet fotosynthese.

Soms raakt dit proces echter verstoord. Dit kan te maken hebben met de soort grond in jouw tuin of de zuurtegraad, maar bijvoorbeeld ook door het maaien van gras. Door gras te maaien, maai je de suikers weg en moet het gras opnieuw beginnen met het proces om weer te kunnen groeien. Omdat de plant steeds opnieuw voeding uit de bodem moet halen, raakt de bodem sneller uitgeput, zijn er geen mineralen voorradig en zal de plant sterven. Wil je dit voorkomen? Help de natuur een handje door de grond te bemesten. Door te bemesten geef je de planten de belangrijke voedingsstoffen die ze nodig hebben om te groeien.

Verschil kunstmest en organische mest

Er zijn verschillende soorten meststof: organische meststof, kunstmeststof en minerale meststof. De laatste is een mix van organische en kunstmeststof.

Kunstmest is kunstmatig gemaakte voedingsstoffen afgestemd op wat jouw planten of gazon in een betreffende situatie of periode nodig hebben. Het heeft een snelle werking en je ziet dan ook snel resultaat. Kunstmest bestaat uit synthetische stoffen. Dit wil overigens niet zeggen dat het per se slecht is voor je planten en het bodemleven. Het draagt echter ook niets bij aan het bodemleven.

Een organische meststof bestaat uit plantaardige of dierlijke grondstoffen. Gemaakt door de natuur zelf dus! Een organische meststof is volledig biologisch afbreekbaar en dus goed voor het milieu. Het heeft een langzame werking. Het bodemleven moet namelijk eerst met de mest aan de gang voordat het voedzaam is voor de plant. Het draagt bij aan een actief bodemleven. Daarnaast houdt het effect lang aan.

Kiezen voor organische mest?

Organische meststoffen zorgen ervoor dat de natuurlijke processen in de tuin niet worden verstoord. Een meststof voedt de plant, maar organische meststoffen voeden óók de bodem en verbeteren deze. Zo wordt de bodem luchtiger. Hierdoor ontstaat er een rijk bodemleven en planten worden weerbaarder en vitaler. De meststof heeft een lange werking, omdat de plant alleen verbruikt wat hij nodig heeft. De rest van de meststof gaat nergens heen, het blijft opgeslagen totdat de plant het weer gebruikt.

Organische meststof is ván de natuur vóór de natuur. Het is beter voor het milieu, wordt volledig biologisch afgebroken en spoelt niet uit.

Welke planten kun je bemesten met organische kunstmest?

Alle planten gedijen goed bij organische kunstmest. Eenjarige bloeiers, vaste planten, bomen, hagen en je grasmat ook.

Wat zit er in organische mest?

Net als kunstmatige meststoffen bevatten organische meststoffen de NPK-stoffen stikstof, fosfor en kalium. De gehaltes zijn wel lager. Organische meststoffen zijn gemaakt van dierlijke of plantaardige grondstoffen. Denk hierbij aan plantenresten, compost en koemest. Deze materialen zijn één tot anderhalf jaar gedroogd en geconcentreerd voordat het tot meststof is verwerkt.

Is alleen koemest voldoende?

Nee. Koemest kent zeker voordelen, zo kun je het gebruiken als jouw grasmat een stikstoftekort heeft. Maar alleen koemest is niet toereikend genoeg. Het is wel een onderdeel van een goede organische meststof.

Wanneer en hoe vaak bemesten met organische meststoffen?

Voordat de plant organische mest kan opnemen, moet de mest eerst door het bodemleven worden omgezet in humus. Humus zorgt voor een goede bodemstructuur die de voeding beter vasthoudt. Maar je begrijpt: dit neemt wat tijd in beslag. Tot wel drie maanden. De meststof werkt langdurig en de afgifte vindt geleidelijk plaats. Dit hangt onder andere af van het weer. Is het vochtig en warm, dan komen er meer voedingsstoffen vrij dan met lage temperaturen.

De plant haalt zelf de benodigde voedingsstoffen uit de meststof op het moment dat deze dat nodig heeft. Twee of drie keer per jaar bemesten is genoeg. Wanneer je dat doet, hangt af van het type mest dat je hebt. Wil je bemesten in het voorjaar, doe dit dan vroeg in het seizoen; februari of maart.

Soorten organische meststoffen

Er zijn verschillende soorten organische meststoffen. De vorm zorgt voor verschil in de snelheid van werking, maar ook in hoelang de werking precies aanhoudt. We leggen de meest voorkomende soorten aan je uit.

Meststofkorrels

Meststofkorrels verspreid je met de hand of met een strooiwagen bovenop de grond. Zodra ze in contact komen met water worden de korrels afgebroken en opgenomen in de grond. De vrijgekomen stoffen worden opgenomen door het bodemleven en omgezet tot voeding voor de planten.

Vloeibare meststoffen

Een vloeibare meststof wordt, opgelost in water, met behulp van een sproeier of plantenspuit toegediend aan planten. Dit zorgt voor een redelijk vlotte opname.

Meststofmeel

Nog sneller werkt de meststof in meelvorm. De meel bestaat uit kleine deeltjes mest die door hun grootte snel worden opgenomen door de natuur. Het effect op planten is hierdoor ook sneller zichtbaar.

Voor- en nadelen van organische meststoffen

We hebben al wat uitleg gegeven, maar wat zijn nu precies de voor- en nadelen van organische meststoffen? We zetten ze voor je op een rij.

Voordelen organische meststoffen

• Organische mest maakt de bodem gezonder en vruchtbaarder.
• Organische mest heeft een lange werking.
• Organische mest is biologisch afbreekbaar en goed voor het milieu.
• Organische mest zorgt voor een luchtige bodemstructuur.
• Organische mest bevat geen zout (natrium).

Nadelen organische meststoffen

• Het duurt vrij lang voordat de mest wordt opgenomen en je resultaat ziet.
• Organische mest is duurder dan kunstmest.

Voor- en nadelen van kunstmatige meststoffen

Voor de volledigheid zetten we ook de voor- en nadelen van kunstmest voor je op een rij.

Voordelen kunstmeststoffen

• Kunstmest werkt snel. Je ziet snel resultaat.
• Kunstmest geeft jouw plant een groeistoot.
• De NPK-stoffen zijn zo samengesteld dat jouw gazon precies krijgt wat het nodig heeft in een bepaald seizoen.
• Kunstmest is vaak goedkoper dan organische mest.

Nadelen kunstmeststoffen

• Kunstmest is geen natuurproduct. Het bestaat uit synthetische producten die worden gemaakt in een fabriek. Dit kost veel energie en hierdoor wordt er ook veel CO2 uitgestoten.
• De werking van kunstmest is korter dan van organische mest. Het lost sneller op in water en je zult dus vaker moeten strooien.
• Kunstmest is van nature zout. Te veel zout in de bodem vermindert de kwaliteit van de grond.
• Bij (verkeerd) gebruik van kunstmest heb je kans dat het gras verbrandt. Ook moet je uitkijken voor vlekken op het gras en op je kleding.

Gaan kunstmest en organische mest samen?

Gebruik de meststoffen niet tegelijk in één bemesting. De organische voeding die je toevoegt aan het bodemleven wordt namelijk weer afgebroken door de kunstmatige voeding. Je kunt wel de ene keer een kunstmest toevoegen, bijvoorbeeld als je snel resultaat wilt zien bij een stikstoftekort, en de volgende keer met een organische meststof bemesten om het bodemleven te stimuleren. Het is af te raden uitsluitend kunstmest te gebruiken. Het kan namelijk gebeuren dat je planten te snel groeien, verzwakken en hun weerbaarheid verliezen, wat ze vatbaarder maakt voor ziektes. Kunstmest is niet schadelijk, maar voeg zo nu en dan compost of een organische meststof toe.

Mulchen als natuurlijke bemesting

Tip voor het gazon: mulchen kan ook gezien worden als een vorm van natuurlijke (organische) bemesting, waarbij de voedingsstoffen worden teruggegeven aan de bodem. De resten van het afgemaaide gras moeten wel worden vermalen om het weer opneembaar te maken voor de bodem. Hier heb je wel een speciale mulchmaaier voor nodig. Ook een robotmaaier laat het pas gemaaide gras gemalen achter op het gazon.

Een nadeel van mulchen is wel dat er sneller een viltlaag op het gazon ontstaat. Dit komt omdat niet alle stoffen die over het gazon worden uitgespreid ook daadwerkelijk verteerd worden. Er blijft dan dood organisch materiaal in het gras achter. Je moet je gazon dan eerder en vaker verticuteren.

Organische gazonmeststof kopen

Organische meststoffen zijn te koop bij het tuincentrum, de bouwmarkt en in diverse online winkels. Ook bij MOOWY hebben we sinds 2021 organische meststoffen in het assortiment. Speciaal ontwikkeld voor het gazon, met de kwaliteit die je van ons gewend bent, snel geleverd bij jou thuis. Neem een kijkje in ons assortiment organische meststoffen.

Meer over tuinonderhoud?

Bekijk de gerelateerde artikelen hieronder en bekijk ons aanbod in graszaad, meststoffen, verticuteer producten en toebehoren voor in de tuin.

Mocht je naar aanleiding van dit artikel vragen hebben kan je altijd met ons contact opnemen, dan helpen we je graag verder.