Egel in de tuin? Wat te doen (en wat niet)

Egel in de tuin, wat nu?

Als je een egel in de tuin ziet, hoef je niet per se iets te doen. Egels gaan hun gangetje en zijn op zoek naar eten. Egels zijn nachtdieren en overwinteren vanaf eind oktober tot april.

Als ze wakker worden uit hun winterslaap, zijn ze ongeveer een derde van hun totale lichaamsgewicht kwijtgeraakt. Het beestje moet dus eerst op krachten komen, voordat in mei de paringstijd aanbreekt. 

In juli beginnen ze met het bouwen van een nestje. Als de oudertaak erop zit, bouwen egels hun winternest. Hoelang een egel in je tuin blijft, hangt er ook een beetje vanaf wat-ie komt doen en welk seizoen het is.

Beschermde diersoort

Omdat de Europese egel er in Nederland niet al te best voor staat (het egelbestand loopt de afgelopen jaren enorm terug), zijn de stekelige beestjes een beschermde diersoort. Dit betekent dat je ze niet mag verstoren of vangen. Bovendien mag je hun verblijfplaatsen of nesten niet verstoren.

Zoals we al zeiden zijn egels nachtdieren. In Nederland leeft de Europese egel veelal aan bosranden of in parken en in tuinen waar genoeg beschutting is.

Als je overdag een egel in je tuin tegenkomt of als een egel weinig beweegt, kan het zijn dat deze hulp nodig heeft. Daarom besteden we in deze blog ook aandacht aan hoe je egels in je tuin kunt helpen. 

Egel in de tuin helpen

Als je een egeltje in de tuin ziet, zijn er een aantal dingen die je kunt doen om het beestje te helpen. Ook kun je wat kleinigheidjes aanpassen in je tuin, zodat de egel zich thuis voelt.

Een voordeel van een egel in de tuin, is dat ze insecten, kevers en slakken eten. Op deze manier zorgen ze voor een natuurlijke balans. Helemaal niet gek dus om met een egelvriendelijke omgeving egels naar je tuin te lokken!

Maak het knus

Egels leven het liefst op een beschutte plek. Als je bomen hebt die blad verliezen, kun je hiervan een hoopje maken in een hoekje van je tuin. Er zijn ook speciale egelhuisjes te koop.

Als je een egelhuisje plaatst, is het verstandig om honden en kinderen op afstand te houden. Zo wordt de rust van het stekelvriendje niet verstoort.

Volgens de Egelopvang is iedere tuin geschikt voor de egel, op voorwaarde dat-ie in en uit kan lopen. Als het mogelijk is, kun je een opening in de schutting maken, zodat het beestje via deze ‘egelsnelweg’ ook naar de tuin van de buren kan. 

Egel voeren

Egels bouwen een vetreserve op voor de winter. Omdat er tegenwoordig in de meeste tuinen (en op straat) veel tegels worden gebruikt, kan voedsel vinden een uitdaging zijn. Vooral tussen maart en december is extra voer welkom.

Er is speciaal egelvoer te koop voor als je de egel eten wilt geven, maar je kunt ook wat rauw vlees geven. 

Heb je een egel in de tuin en heb je een kat? Dan kun je ook kattenvoer (droog of nat) neerzetten. Katten zijn overigens niet echt een bedreiging voor egels. Om te voorkomen dat je kat het eten voor de egel opeet, kun je je harige vriend even binnen houden.

Geen kat in huis? Egels eten ook eieren, appels, bessen en andere vruchten. Ook schillen van vruchten kun je aan egels voeren. Zet een schaaltje water neer als je je ‘prikkelende’ gast ook wat te drinken wilt serveren.

Wat juist niet doen?

Om te voorkomen dat je de stekelige tuinbezoeker meer kwaad dan goed doet, zetten we hieronder de meestgemaakte fouten op een rijtje.

Melk is niet goed voor elk

Misschien heb je weleens gehoord dat je een schaaltje melk moet neerzetten als je een egel in de tuin hebt. Toch is dit niet de bedoeling. Hoe goed bedoeld ook, melk kan voor onze ‘prikkelbare’ vrienden funeste gevolgen hebben.

Omdat ze lactose niet kunnen verteren, kunnen ze last krijgen van diarree, uitdrogen en zelfs overlijden. hetzelfde geldt voor brood. Egels eten het misschien wel, maar het kan gevaarlijk voor ze zijn.

Can’t touch this

Sowieso is een egel oppakken vanwege de stekels niet zo’n goed idee. Daarnaast is het niet de bedoeling dat je de rust van het viervoetertje verstoort. Je mag de egel dus niet zomaar verplaatsen.

Denk je dat de egel hulp nodig heeft? Dan kun je contact opnemen met opvangorganisaties, zoals de Egelbescherming, de Dierenbescherming of de Dierenambulance.

Wees voorzichtig met maaien onder bosjes of beplanting en hanteer ook de riek behoedzaam. Kijk voor de zekerheid ook even je tuinafval.

Pas op met slakkenkorrels en insectenverdelgers

Zoals we zeiden eten egels onder andere slakken, kevers en insecten. Pas dus op met slakkenkorrels en insectenverdelgers. Deze zijn namelijk in kleine hoeveelheden al gevaarlijk voor het insectenetende zoogdier. 

Wij zijn er sowieso voorstander van om slakken op een natuurlijke manier te bestrijden. Je leest er alles over in ons artikel over slakken bestrijden. Over natuurlijk bestrijden gesproken. Wist je dat je met aaltjes in de tuin zowel slakken als kevers kunt aanpakken?

Voorkom vallen

Als je netten in je tuin gebruikt om planten te beschermen, kun je deze het beste zo strak mogelijk bevestigen. Anders kunnen egels hierin vast komen te zitten. Pas ook op met zwerfafval, zoals bekertjes of blik. Ook hier kunnen de diertjes verstrikt in raken.

Heb je een vijver met steile oevers? Zet deze dan af, zodat onze stekelige vriend er niet in kan vallen. 

Egel in de tuin, wat doen? Conclusie

Doordat de egel bepaald ongedierte eet, zijn het graag geziene gasten in de tuin. Bovendien is de egel een beschermde diersoort. Een egelvriendelijke omgeving helpt egels letterlijk de winter (en zomer) door.

Zorg voor beschutte plekjes. Als je een egel in de tuin hebt, kun je deze het beste zoveel mogelijk met rust laten. Een schaaltje water neerzetten en verstandig bijvoeren is (zeker vlak voor de winterslaap) meer dan welkom.