Ritnaalden Herkennen En Natuurlijk Bestrijden

In dit artikel leer je alles wat je moet weten over ritnaalden. We gaan dieper in op hun levenscyclus en hoe je een plaag kunt herkennen. Ook bespreken we welke gewassen het meest vatbaar zijn voor ritnaalden en hoe de schade eruitziet. Daarnaast krijg je een overzicht van effectieve natuurlijke bestrijdingsmethoden en preventieve maatregelen. Met deze kennis kan je ritnaalden in je tuin of moestuin beter aanpakken en schade voorkomen.

Wat zijn ritnaalden?

Ritnaalden, ook wel koperwormen genoemd, zijn de larven van de kniptor. Deze bodeminsecten behoren tot de keverfamilie van de Elateridae. Ze leven ondergronds en voeden zich met de wortels en ondergrondse delen van diverse planten. In onze contreien zijn er ongeveer zeventig inheemse kniptorsoorten, waarvan er slechts drie schadelijk zijn voor de land- en tuinbouw: Agriotes lineatus, Agriotes obscurus en Agriotes sputator.

De levenscyclus van ritnaalden

Ondanks het feit dat hij zo klein is, heeft de ritnaald best een lange levenscyclus. Deze duurt namelijk gemiddeld 4 tot 5 jaar. In mei en juni legt de volwassen kniptor 150 tot 200 eitjes in vochtige grond, met een voorkeur voor grasland en klaver. Daarna komen 25 tot 60 dagen later de larven uit. De larven leven 3 tot 4 jaar in de bodem en vervellen regelmatig. In de zomer van het laatste jaar ten slotte verpoppen ze zich, waarna in de lente nieuwe kevers tevoorschijn komen.

Uiterlijke kenmerken van ritnaalden

Ritnaalden zijn geelbruine tot koperkleurige larven van 1 tot 25 millimeter lang, afhankelijk van waar ze zich in hun levenscyclus bevinden. Ze hebben verder een slank, langwerpig en hard lichaam met een cilindrische of licht afgeplatte vorm. Hun kop is afgeplat met korte monddelen. Een opvallend kenmerk is het kegelvormige, spitse uiteinde met twee donkere vlekjes.

Soorten ritnaalden

Hoewel er vele soorten ritnaalden bestaan, zijn in onze streken vormen de eerder genoemde Agriotes-soorten een gevaar voor de land- en tuinbouw. Deze soorten veroorzaken de meeste schade aan gewassen zoals aardappelen, bieten, granen, maïs, uien en diverse groenten.

Herkennen van een ritnaaldenplaag

Het herkennen van een ritnaaldenplaag is cruciaal om tijdig actie te ondernemen en schade aan je moestuin te beperken. Ritnaalden zijn vooral actief in het voor- en najaar, wanneer ze naar de bovenste bodemlaag komen om zich te voeden. Ze hebben daarnaast een voorkeur voor vochtige en warme bodems, die hun activiteit stimuleren.

Bovengrondse symptomen

Een duidelijk teken van ritnaalden is het plotseling verwelken van jonge planten in het voorjaar. Als je een rij plantjes ziet verwelken, is het dus een goed idee om enkele uit te graven en te controleren op ritnaalden. Bij zaailingen van maïs, witloof en biet kan je dan weer vaak een doorboring zien ter hoogte van de stengelbasis. Deze schade kan leiden tot het vervormen en afsterven van de jonge planten.

Ondergrondse sporen

In het najaar richten ze vooral schade aan aan knol- en wortelgewassen. Ritnaalden boren in aardappelen, wortelen en bieten gangen met een doorsnede van ongeveer drie millimeter. Deze gangen bevatten dan uitwerpselen van de larven, en krijgen na verloop van tijd een donkerbruine kleur. Het spreekt voor zich dat dit zowel de oogst als de kwaliteit van de gewassen ernstig in gevaar kan brengen.

Gevoelige gewassen

Ritnaalden hebben een voorkeur voor bepaalde gewassen en kunnen aanzienlijke schade veroorzaken. Het is dan ook super belangrijk om te weten welke planten het meest vatbaar zijn en hoe je de schade kan herkennen.

Meest aangetaste groenten

Ritnaalden richten vooral schade aan bij knol- en wortelgewassen. De meest gevoelige gewassen zijn:

• Aardappelen
• Wortelen
• Bieten
• Uien
• Witloof
• Maïs
• Sla
• Kool

Daarnaast kunnen ze ook gras, klaver en andere groenten aantasten. De schade is vaak het grootst op percelen die net zijn omgevormd tot moestuinen, vooral als er voorheen weiland of veel onkruid stond.

Ritnaalden natuurlijk bestrijden

Gebruik van aaltjes

Om ritnaalden op een biologische manier te bestrijden, kun je aaltjes inzetten. Deze microscopisch kleine organismen dringen de larven van de kniptor binnen en vergiftigen ze bacterieel.

Voor een effectieve behandeling moet je de aaltjes uitgieten op vochtige grond bij een bodemtemperatuur van minimaal 12°C. Meng de aaltjes met water volgens de gebruiksaanwijzing en verspreid ze vervolgens met een gieter gelijkmatig in je moestuin. Doe dit bij voorkeur op een bewolkte dag of in de avond. Begin met de bestrijding aan het begin van het groeiseizoen en herhaal de behandeling in het najaar voor een langdurig effect.

Vallen en lokgewassen

Je kan de aanwezigheid van koperwormen ook onder controle houden met behulp van vallen. Graaf potten in gevuld met een mengsel van vezels en graan, dat 24 uur in water is geweekt. Na 14 dagen kan je de pot legen op een stuk plastic en de ritnaalden tellen.

Natuurlijke vijanden

Ritnaalden hebben verschillende natuurlijke vijanden, waaronder spitsmuizen, padden, mollen, egels, loopkevers en vogels. Je kan kippen ook tijdelijk vrij laten rondlopen in je moestuin. Maak de grond eerst los met een woelvork, zodat de kippen gemakkelijk de ritnaalden kunnen oppikken. Dit is een eenvoudige en effectieve manier om de ritnaalden populatie te verminderen.

Ritnaalden voorkomen

Gewasrotatie

Om ritnaalden te voorkomen, is het belangrijk om je gewasrotatie zorgvuldig te plannen. Vermijd het telen van schadegevoelige gewassen direct nadat de grond als meerjarig grasland of graszaad gebruikt is. Pas in plaats daarvan een andere volgorde toe bij het roteren van gewassen. Door vroeg waardplanten onder te werken en dit te combineren met intensieve grondbewerking, kan je ook de populatie ritnaalden beperken.

Bodemgezondheid verbeteren

Een gezonde bodem is van essentieel belang om ritnaalden te voorkomen. Overweeg het gebruik van een biologische bodemverbeteraar om sterke, gezonde gewassen te kweken die beter voedingsstoffen kunnen opnemen. Houd je moestuinplanten het hele jaar door in topconditie door ze extra voedingsstoffen te geven met een organische moestuinmest.

MOOWY’s Bio Moestuin Mest

MOOWY’s Bio Moestuin Mest

Bio moestuin mest

• 100% organisch & plantaardig
• Eenvoudig te mengen met het gietwater
• Met handige doseerdop
• Ideaal voor (vrucht)groenten en (klein)fruit

Bekijk product

4.5 (4 beoordelingen)

  Dinsdag in huis

De koperworm, vooral in zijn vroege levensstadia, is gevoelig voor uitdroging. Je kan ze tot op zekere hoogte bestrijden door minder groenbemesters te telen en de bovengrond te laten uitdrogen door herhaalde grondbewerkingen, met name na de oogst van vroeg geoogste gewassen.

Als je in voorgaande jaren last hebt gehad van ritnaalden, is het verstandig om preventief aaltjes in de bodem uit te zetten. Deze microscopisch kleine organismen kunnen helpen een nieuwe plaag te voorkomen. Voor het beste resultaat moet je de aaltjes gebruiken bij een bodemtemperatuur van minimaal 12°C en op vochtige grond.

Door deze preventieve maatregelen toe te passen, verklein je de kans op een ritnaaldenplaag en creëer je een gezondere omgeving voor je gewassen.

Veelgestelde vragen over ritnaalden

Creëer een gezonde omgeving voor je moestuin

Bescherm je gewassen actief tegen ritnaalden door hun levenscyclus te begrijpen en natuurlijke bestrijdingsmethoden in te zetten, zoals aaltjes en vallen. Voorkom een plaag door gewasrotatie, gezond bodembeheer en slimme preventiemaatregelen, en vrijwaar je moestuin zo van de overlast en de schade die dit vervelende ongedierte met zich meebrengt!

Zoals je misschien al weet, schuilt er niet alleen allerlei vraatzuchtig ongedierte ondergronds in je moestuin, maar ook in je gazon. Denk bijvoorbeeld aan engerlingen en emelten, die je gazon helemaal om zeep kunnen helpen. Onthoud dat ook hier voorkomen altijd beter is dan genezen. Hanteer dus een proactieve aanpak waardoor je ze geen kans geeft om de opbrengst van je moestuin in gevaar te brengen.

Kun je nog wat meer advies gebruiken? Kijk dan hier voor meer tips en tuinadvies of stel je vraag hieronder.

Louis Hooft

Oprichter & Gazon expert

Maak kennis met Louis Hooft, de oprichter van MOOWY en jouw vertrouwde expert. Met een diepgaande passie voor prachtige gazons en een schat aan ervaring in tuin verzorging, staat Louis klaar om tuinliefhebbers te begeleiden bij het realiseren van een groenere en levendigere buitenruimte dan ooit tevoren. Vertrouw op Louis voor waardevolle tips, handige trucs en de beste producten om jouw tuin te laten stralen!