Zonnebloemen Zaaien, Kweken en Verzorgen

Kijk ook jij verlangend naar de voortuinen van anderen en bewonder je die hoge, majestueuze zonnebloemen? Dan hebben we goed nieuws, want zonnebloemen zaaien is relatief makkelijk en heeft niet veel verzorging nodig, en bieden veel waar voor je geld.

Zonnebloemen zijn inderdaad een prachtige en makkelijk te kweken planten die de aantrekkingskracht van je tuin vergroten en tegelijkertijd wilde dieren aantrekken. Deze uitgebreide gids biedt alle informatie die je nodig hebt om je zonnebloemen succesvol te zaaien, verzorgen en behouden.

Klaar? Laten we beginnen!

Zonnebloemen begrijpen

De zonnebloem, die luistert naar de wetenschappelijk benaming Helianthus annuus, is een eenjarige plant die algemeen bekend is vanwege zijn grote, stralende, madeliefachtige bloemhoofdjes.

De naam is een samenstelling van de Griekse woorden helios (zon) en anthos (bloem), doordat het bloemhoofd de stand van de zon volgt. Dit heeft te maken met heliotropisme, het fenomeen waarbij de bloemen van de plant de beweging van de zon van oost naar west volgen en ’s nachts terugkeren naar het oosten, klaar voor de ochtendzon.

We kennen allemaal de klassieke, felgele bloem, maar de bloemen zijn eigenlijk in een groot aantal kleuren te vinden, waaronder geel, rood, oranje, kastanjebruin en bruin. Het klassieke goudgeel met de bruine kern komt echter het meest voor. Deze bruine kernen rijpen uit tot zware koppen gevuld met zaden, waardoor ze een favoriet zijn onder zowel vogels als tuinders.

Het kiezen van de juiste zonnebloemsoort

Met meer dan zeventig variëteiten zijn zonnebloemen verkrijgbaar in verschillende maten, van miniatuurbloeiers die nauwelijks 50 cm hoog zijn tot gigantische variëteiten die meer dan 3 meter hoog worden.

Afhankelijk van de grootte van je tuin en je esthetische voorkeuren, kan je dus kiezen uit een uitgebreid assortiment aan variëteiten als je zonnebloemen wil zaaien.

Bovendien zijn zonnebloemen uitstekende begeleidende planten voor je moestuin, waardoor ze slakken en ander hongerig ongedierte weglokken van andere gewassen. Het hoge suikergehalte van de stengel is bijzonder aantrekkelijk voor het ongedierte dat niet zoveel schade aan je zonnebloemen zal toebrengen als aan je courgettes!

Gigantische zonnebloemen

Als je een torenhoog spektakel verkiest, zijn gigantische zonnebloemen zoals de ‘Russische Reus’ een uitstekende keuze. Deze kunnen wel 3 meter hoog worden en hebben heldere goudgele bloemen.

Hoge zonnebloemen

Soorten die luisteren naar lyrische namen als ‘Velvet Queen’, ‘Earth Walker’, ‘Red Sun’ en ‘Valentine’ worden tot 1,8 m hoog en bieden een enorme verscheidenheid aan kleuren, waaronder dieprood, brons, oranje en geel.

Dwerg zonnebloemen

Als je ruimte beperkt is, zijn dwergzonnebloemen zoals ‘Teddy Bear’ en ‘Dwarf Yellow Spray’ een perfecte keuze voor het zaaien van zonnebloemen. Deze struikachtige planten worden tot 60 cm hoog en zijn ideaal voor bakken en kleine tuinen.

Voorbereidingen treffen voor het zaaien van zonnebloempitten

De plant behoort tot de gemakkelijkste bloemen om uit zaad te kweken, maar voordat je begint met zonnebloemen te zaaien, zijn er een paar dingen die je moet in huis hebben:

• Zonnebloempitten : Kies de soorten die het beste bij je tuin en de beschikbare ruimte passen. Je kan zaden online of bij het plaatselijke tuincentrum kopen.
• Hark en troffel : deze zijn handig bij het voorbereiden van de grond en het planten van de zaden.
• Doorzichtige plastic zakken of een propagator : deze helpen een warme en vochtige omgeving te creëren voor het ontkiemen van zaden.
• Potten en compost : Als je je zaden eerst binnenshuis plant, heb je kleine potten en hoogwaardige compost nodig.

Een wormenbak is een ideale oplossing als je graag organische compost van eigen bodem wil gebruiken maar geen tijd hebt om een composthoop te onderhouden.

Wanneer zonnebloemen zaaien?

Zaai je zonnebloempitten nadat de kans op vorst voorbij is. Wacht met het kweken van zonnebloem tot de grond is opgewarmd en minimaal een temperatuur van 10°C heeft. In Nederland en België is dit doorgaans tussen half april en mei.

Hoe zonnebloemen zaaien

Het is mogelijk om zonnebloempitten direct in de buitengrond te zaaien of binnen in potten. Beide methoden hebben hun voordelen:

Zonnebloemen buiten zaaien

Buiten zaaien betekent dat je plant onmiddellijk op zijn uiteindelijke plek begint te groeien. Het is niet nodig om de plant later te verstoren door hem te verplanten zodra deze is ontkiemd.

Volg deze stappen om zonnebloem pitten direct in je tuin te zaaien:

• Bereid de grond voor: Zonnebloemen geven de voorkeur aan een goed doorlatende, voedselrijke grond. Verwijder bestaand onkruid en graaf voldoende compost of goed verteerde dierlijke mest in.
• Maak gaten: Maak voor elk zaadje ondiepe gaten in de grond. Laat hierbij tussen elk zaadje een ruimte van 10 cm vrij. De gaten moeten ongeveer 12 mm diep zijn. Vermijd de verleiding om de zonnebloem planten te dicht op elkaar te zetten; ze hebben ruimte nodig om te kunnen groeien.
• Plant de zaden: Plaats de zaden voorzichtig in de gaten en bedek ze met aarde.
• Geef de zonnebloem zaden goed water.
• Bescherm de zaden: Als er vogels rondvliegen in de buurt, spreid dan een gaas uit over het beplante gebied totdat ze ontkiemen.

Zonnebloempitten binnenshuis ontkiemen

Als je een snelle start wil nemen of een korter groeiseizoen hebt, kan het binnenshuis planten van zonnebloem in een pot een goede keuze zijn. Je gaat als volgt te werk:

• Potten vullen met compost: Vul biologisch afbreekbare potten met een biologische voedingsbodem.
• Zonnebloemen zaaien: Plant één zonnebloemzaadje per pot, ongeveer 4 cm diep.
• Zet de potten op een warme plek: Zet de kweekpotten op een warme vensterbank of laat ze ontkiemen in een kas.
• Houd de grond vochtig: Geef de grond dagelijks water totdat de zaden ontkiemen, wat meestal ongeveer zeven dagen duurt. Laat de grond nooit doordrenkt raken (maar laat hem ook nooit uitdrogen).
• Hard de zaailingen af: Zodra de zonnebloemen enkele centimeters groot zijn en hun eerste set echte bladeren laten groeien, is het tijd om ze af te harden. Zet de pot overdag buiten en breng hem ’s avonds binnen. Dit geeft de jonge zaailing de tijd om zich aan de buitenomgeving aan te passen.
• Verplant de zaailingen : Verplant de biologisch afbreekbare turfpot na het afharden in de tuin als de kans op nachtvorst voorbij is. Als je de zaailingen in conventionele potten hebt gekweekt, verwijder dan natuurlijk eerst de pot.

Gouden tips voor de verzorging van zonnebloemen

Na het zaaien van de zonnebloemen en het eventuele overplanten ervan, moet je zonnebloem buiten regelmatig verzorgen voor een gezonde groei. Houd daarbij rekening met de volgende tips:

• Water geven: Geef water rond de wortels terwijl de plant klein is, ongeveer 7 tot 10 cm van de basis. En als de plant eenmaal is gevestigd, moet je dieper water geven, zij het niet vaak, om diepe beworteling te bevorderen.
• Voeding: Geef de jonge planten spaarzaam voeding. Door overbemesting kunnen de stengels splijten. Het toevoegen van verdunde meststof aan het water kan helpen, maar zorg ervoor dat de meststof niet in de buurt van de basis van de plant komt.
• Ondersteuning: Hoge variëteiten hebben mogelijk ondersteuning nodig. Tuinstokken of bamboestokken zijn een goede keuze voor elke plant met een sterke, enkele stengel die een korte periode ondersteuning nodig heeft.

Zonnebloemen oogsten: de vruchten plukken

Van je zonnebloemplanten kan je twee producten oogsten: de bloemen en de zaden.

Snijbloemen voor boeketten

Zonnebloemen zijn uitstekende snijbloemen. Op de volgende manier haal je het maximale uit je zonnebloemen:

• Op het juiste moment knippen: Snijd de hoofdstengel af voordat de bloemknop de kans krijgt zich te openen om zijbloei te bevorderen.
• Vroeg in de ochtend knippen: De bloemen kunnen in de vaas verwelken als je ze midden op de dag oogst.
• Snijd de stengels af: Snijd de stengels van je zonnebloemen schuin af. Hierdoor gaan je snijbloemen langer mee.
• Houd bloemen vers: De bloemen moeten minimaal een week goed blijven in water op kamertemperatuur.

Zonnebloempitten oogsten

Het duurt ongeveer drie maanden voordat zonnebloemen na het zaaien volledig volwassen zijn. Hierna zijn ze klaar om te oogsten waarbij je op het volgende moet letten:

• Kies het juiste moment: Wacht tot de bloemblaadjes beginnen te vallen. Gebruik netten om de bloemen af te dekken en ze tegen vogels te beschermen.
• Bloemhoofdjes afsnijden: Snijd de bloemen af met een lange steel. Gebruik papieren zakken om de bloemhoofdjes te bedekken en hang de bloemen ondersteboven op een warme, goed geventileerde plaats, zodat ze een paar weken kunnen drogen.
• Verwijder de zaden: Wrijf met je hand over de zaden en trek de resterende zaden van de plant. Of verwijder ze door de zonnebloemkop over een oud wasbord of iets dergelijks te wrijven.
• Bewaar of gebruik de zaden : Bewaar de zaden in een luchtdichte verpakking als je zaden bewaart om volgend jaar opnieuw zonnebloemen te kunnen zaaien, of rooster ze voor een lekker tussendoortje.

Veel voorkomende zonnebloemplagen en ziekten

Hoewel zonnebloemen over het algemeen winterhard zijn, kunnen ze vatbaar zijn voor bepaalde ziekten en plagen:

• Naaktslakken en slakken : jonge zaailingen van zonnebloemen kunnen heel wat last ondervinden van dit ongedierte. Los dit probleem op door je zaden in een pot te zaaien en ze buiten het bereik van slakken te plaatsen, of door milieuvriendelijke slakkenkorrels te gebruiken.
• Schimmelziekten : Valse meeldauw, roest, bladvlekkenziekte, Sclerotinia-schimmels en echte meeldauw kunnen de planten aantasten. Spuit met een fungicide met brede werking om problemen te voorkomen. Als je schimmelziekte vroegtijdig detecteert en kordaat optreedt, heb je meer kans om de plant te redden. 
• Insectenplagen : Zonnebloemen kunnen ongedierte aantrekken zoals Japanse kevers, sprinkhanen, bladluizen en rupsen. Behoud de overhand op dit ongedierte door ze handmatig uit je zonnebloemen te plukken of door een slang te gebruiken en eventuele bladluis weg te spuiten.

MOOWY’s spray tegen schimmelziekten

MOOWY’s spray tegen schimmelziekten

Bio bladschimmel spray

• Werkt feilloos tegen o.a. meeldauw, bladvlekkenziekte, roest, sterroetdauw
• Gebruiksklaar, biologisch schimmelbestrijdingsmiddel
• Werkt zowel preventief als herstellend

Bekijk product

4.5 (6 reviews)

  Dinsdag in huis

Veelgestelde vragen over zonnebloemen zaaien

Breng kleur, vreugde en leven in je tuin met zonnebloemen

Zonnebloemen voegen niet alleen kleur toe aan je tuin, maar brengen ook vreugde en leven met zich mee. Met hun stralende bloemhoofden en de manier waarop ze de zon volgen, vormen ze een prachtige aanvulling op elke buitenruimte. Of je nu kiest voor het kweken van majestueuze mastodonten of een charmante dwerg zonnebloemen, het kweken van zonnebloemen is een lonende en prettige ervaring. Volg onze gids en tover je tuin om tot een kleurrijke oase van bloemenpracht.

Heb je vragen of behoefte aan meer advies? Laat gerust een opmerking achter of neem contact met ons op.

Louis Hooft

Oprichter & Gazon expert

Maak kennis met Louis Hooft, de oprichter van MOOWY en jouw vertrouwde expert. Met een diepgaande passie voor prachtige gazons en een schat aan ervaring in tuin verzorging, staat Louis klaar om tuinliefhebbers te begeleiden bij het realiseren van een groenere en levendigere buitenruimte dan ooit tevoren. Vertrouw op Louis voor waardevolle tips, handige trucs en de beste producten om jouw tuin te laten stralen!