Schaduwplanten in je tuin | Van uitkiezen tot verzorgen

Vraag je je af welke planten in de schaduw kunnen? En wil je weten hoe je de beste schaduwplant voor jouw tuin uitkiest en hoe je ze verzorgt? Lees dan snel verder en ontdek er alles over!

Schaduwplanten in de tuin

Voor velen gaan bloemen en zonneschijn samen. Maar sommige planten doen het beter in de (half)schaduw dan in direct, warm licht. Deze schaduwplanten zijn ideaal om de donkere hoekjes van je tuin wat kleur te geven en eventueel te verfraaien met bloemen.

Je hebt eenjarige of meerjarige schaduwplanten (langbloeiende vaste planten voor in de schaduw). In deze gids maak je kennis met een paar mooie soorten en krijg je tips over het kiezen, planten en verzorgen ervan.

De beste eenjarige schaduwplanten 

Eenjarige schaduwplanten bloeien binnen het jaar dat je ze gezaaid hebt. Wil je kleurrijke bloemen en gekleurde bladeren op een schaduwrijke plek? Deze schaduwplanten zijn prachtig om accenten te zetten in bedden of borders met weinig licht.

Siernetel

Geel, rood, groen, violet – de bladeren van de gekleurde brandnetel (Solenostemon scutellarioides of Coleus blumei) doen hun naam eer aan. Deze eenjarige schaduwplant is makkelijk in onderhoud en mooi om te zien. Let er bij het watergeven wel op dat je water met weinig kalk gebruikt. De siernetel prikt trouwens niet. 

Planten : mei, na de ijzige heiligen
Hoogte : 30 tot 80 cm
Bloeiperiode : juni tot oktober
Verzorging : veel water geven en sproeien

Viooltjes

Het viooltje (Viola x wittrockiana) is een van de meest populaire eenjarige schaduwplanten met bloemen en komt in het voorjaar goed tot zijn recht. De grote bloemen in sneeuwwit, geel of felpaars, of elke andere denkbare kleur, springen in het oog. Het viooltje staat graag op een lichte, schaduwrijke plek en kun je zelfs in oktober nog planten. Dan bloeien ze na de koudere maanden, meestal nog in het voorjaar. 

Ook als je een schaduwplant zoekt in pot (bijvoorbeeld voor op het balkon), dan is het viooltje een uitstekende keus!

Planten : maart tot oktober
Groeihoogte : circa 15 cm, blijft klein
Bloeitijd : circa 3 maanden
Verzorging : uitgebloeide delen regelmatig afknippen

Lobelia

De lobelia (Lobelia erinus), is de laatste jaren uitgegroeid tot een populaire balkonbloem. Deze rijkbloeiende schaduwplant groeit ook uitstekend op schaduwrijke locaties en vormt talloze kleine, blauwpaarse of witte bloemen die bloeien van mei tot september. Lobelia doet het goed in hangmanden maar kan ook prima op de grond.

Planten : mei, na de IJsheiligen
Groeihoogte : 15 tot 35 cm
Bloeiperiode : juni tot september
Verzorging : Stikstofarme meststof

Varens

Varens zijn klassieke schaduwplanten die een zekere charme aan je tuin geven. Niet alle varens houden van schaduw, maar de meeste soorten wel. Omdat ze heel gemakkelijk te verzorgen zijn en ook tegen koelere temperaturen kunnen, zijn ze perfect voor tuinen met weinig zon. 

Planten : voorjaar
Hoogte : 15 tot 250 cm
Bloeiperiode : de meeste varens bloeien niet, bloeiende varens wel, van september tot november
Verzorging : niet laten uitdrogen, niet drassig maken

De beste meerjarige schaduwplanten

Meerjarige schaduwplanten zorgen langdurig voor meer schoonheid in de donkere hoekjes. Hier zijn enkele van de beste meerjarige schaduwplanten die in de tuin goed gedijen.

Lievevrouwebedstro

Lievevrouwebedstro (Galium odoratum) is een meerjarige schaduwplant die vooral de aandacht trekt met zijn intense aroma. Met de fijne witte bloesem ziet lievevrouwebedstro er bovendien heel mooi uit. Deze bosplant houdt van schaduwrijke standplaatsen en brengt naast wat kleur ook geur in de tuin.

Planten : maart of oktober
Hoogte : 5 tot 50 cm
Bloeiperiode : april tot juni
Verzorging : vrij zure grond, veel water

Vrouwenmantel

Vrouwenmantel (Alchemilla) is een meerjarige schaduwplant die opvalt door zijn sierlijke, groene bladeren en delicate geelgroene bloemen. De langbloeiende vaste schaduwplant is ideaal voor schaduwrijke locaties. Ook is-ie gemakkelijk te verzorgen en winterhard.

Planten : lente of herfst
Groeihoogte : 15 tot 50 cm
Bloeiperiode : juni en juli, kan na regressie weer bloeien
Verzorging : vochtige grond, geen wateroverlast

Purperklokje

Het purperklokje (Heuchera) is een meerjarige schaduwplant met opvallende, felgekleurde bladeren en sierlijke bloemschermen. Deze planten doen het goed in de schaduw en zijn er in verschillende kleuren en patronen. Overigens: purperklokjes behoren tot de sierbladige vaste planten en zien er ook in de winter prachtig uit. 

Zoek je naar schaduwplanten voor in je tuin ook nog planten die het hele jaar door groen blijven? Bekijk dan eens onze gids over groenblijvende struiken voor meer inspiratie. 

Planten : lente of herfst
Groeihoogte : 20 tot 90 cm
Bloeiperiode : april tot september
Verzorging : graag lichtzure grond, bemesten met koffiedik mogelijk

Hosta’s

Hosta’s zijn meerjarige schaduwplanten die bekend staan ​​om hun aantrekkelijke, hartvormige bladeren. Ze zijn verkrijgbaar in verschillende kleuren en patronen en voegen kleur en een wow-factor toe aan schaduwrijke bloembedden. 

Hosta’s zijn ook gemakkelijk te verzorgen en winterhard. Wel zijn slakken dol op deze schaduwrijke plant voor buiten. Gelukkig kun je van alles tegen slakken doen. Je leest er meer over in ons artikel over slakken bestrijden.

Planten : vanaf mei, na de ijsheiligen, tot oktober
Groeihoogte : 20 tot 40 cm
Bloeiperiode : juni tot september
Verzorging : grond vochtig houden

Lelietje-van-dalen

Lelietje-van-dalen (Convallaria majalis) of meiklokje is een meerjarige schaduwplant met geurige, klokvormige bloemen en glanzend blad. Deze knappe verschijning doet het doorgaans prima op schaduwrijke plaatsen. Daarnaast is hij makkelijk in onderhoud en winterhard – de ideale decoratie voor jouw schaduwplekje?

Planten : lente tot herfst
Hoogte van de groei : 15 tot 30 cm
Bloeiperiode : april tot juni
Verzorging : geen wateroverlast

Kaukasisch vergeet-mij-nietje

Het kaukasisch vergeet-mij-nietje (Brunnera macrophylla) is een meerjarige schaduwplant die opvalt door zijn tere, hemelsblauwe bloemen en mooie, hartvormige bladeren. De bloem is groter dan die van het eenjarige vergeet-me-nietje. Knip na de bloei de bloemen weg om de kans op een tweede bloei te vergroten.

Planten : voorjaar
Hoogte : 30 tot 50 cm
Bloeiperiode : april tot mei
Verzorging : grond vochtig houden

Bloedend hart

Het bloedend hart (Lamprocapnos spectabilis), ook wel bekend als het gebroken hartje of tranend hart, is een meerjarige schaduwplant die bekendstaat om zijn ongewone bloemvorm. Opvallend zijn de roze hartvormige bloemen met een witte druppel aan de onderkant. Het bloedend hart is robuust en ideaal voor schaduwrijke locaties.

Planten : lente tot herfst
Groeihoogte : 40 tot 80 cm
Bloeiperiode : mei tot juni
Verzorging : veel water

Rododendron

De rododendron is een meerjarige, veeleisend bloeiende heester die behoort tot de heidefamilie. Het geeft de voorkeur aan schaduwrijke locaties/halfschaduw en is verkrijgbaar in tal van bloemkleuren. De meeste rododendronstruiken zijn groenblijvend, sommige soorten zijn bladverliezend.

Planten : april of mei
Groeihoogte : tot 4 m afhankelijk van de soort
Bloeiperiode : maart tot juli, afhankelijk van de soort
Verzorging : kalkarme, losse grond, vochtig houden

Taxus

De taxus (Taxus baccata) is een veelzijdige naaldboom die vooral geschikt is voor schaduwrijke standplaatsen. Het is winterhard, groenblijvend en vormt rode bessen als fruit. Taxus kan worden gebruikt als haag, maar staat ook op zichzelf mooi in schaduwrijke hoekjes. Als je een elegante en wintergroene schaduwplant zoekt, is taxus een tip!

Planten : voorjaar
Groeihoogte : tot 8 m
Bloeiperiode : maart en april
Verzorging : wateroverlast vermijden

Alpenbes

De alpenbes (Ribes alpinum) is een meerjarige schaduwplant die oorspronkelijk uit de Alpen komt. Het gedijt ook bij weinig licht en is gemakkelijk te verzorgen. De alpenbes is ideaal voor hagen of als onderbeplanting onder bomen. Vogels eten de bessen graag.

Planten : lente tot herfst
Groeihoogte : tot 2 m
Bloeiperiode : april en mei
Verzorging : Vrij kalkrijke grond, geen wateroverlast

Zegge

Zegges zijn siergrassen die bijzonder goed gedijen in de schaduw en halfschaduw. Ze zijn er in veel verschillende soorten en zijn uitstekend geschikt voor schaduwrijke locaties. Zegges zijn duurzaam, winterhard en passen zich gemakkelijk aan.

Planten : lente tot herfst
Hoogte van de groei : 20 tot 120 cm
Bloeiperiode : maart tot september
Verzorging : wat bemesten in het voorjaar

Aanplant en verzorging van schaduwplanten

Meerjarige schaduwvaste planten kunnen het beste in het voor- of najaar worden geplant. Bolbloemen die in het voorjaar bloeien, worden in het najaar geplant. Voor het planten moet de grond goed worden losgemaakt en de beplanting rondom een ​​beetje worden uitgedund om de worteldruk van de naburige planten te verminderen totdat de nieuwe planten zich hebben gevestigd.

Werk gerust een portie compost door de potgrond als meststof. Of maak het jezelf makkelijk met onze universele bio tuinmest.

Universele tuinmest (biologisch)

Universele tuinmest (biologisch)

Universele bio tuinmest

• Geschikt voor o.a. gazon, moestuin, bloemen en buxus
• Evenwichtige formule die al het groen ten goede komt
• Zorgt voor smaakvolle groenten en uitbundige bloei

Lees meer!

4.6 (7 beoordelingen)

  Dinsdag in huis

Omdat de meeste schaduwplanten vochtminnend zijn, moeten ze voor het planten in water worden ondergedompeld en na het planten goed worden bewaterd. Zorg voor een goede watervoorziening in de eerste weken na het planten, zodat de vaste planten in de schaduw een vochtige grond hebben.

Schaduwplanten hebben verschillende toleranties voor duisternis. Controleer vooraf hoeveel licht er beschikbaar is op de betreffende locatie. Schaduwplanten die vooral wit en kleurrijk zijn, kun je beter op een iets lichtere plek zetten, omdat daar de schakering het beste tot zijn recht komt. Hoe donkerder de standplaats, hoe donkerder het blad wordt. Hierdoor kunnen sierbladeren hun mooie tekening verliezen.

Tips voor selectie en combinatie

Houd bij het kiezen van de juiste schaduwplanten voor je tuin de volgende tips in je achterhoofd:

• Houd rekening met de grootte en groei van de planten om een ​​harmonieus totaalbeeld te creëren.
• Kies planten die gedijen in zowel halfschaduw als zon voor flexibiliteit bij wisselende lichtomstandigheden.
• Combineer schaduwplanten met complementaire kleuren en texturen om een ​​interessant en gevarieerd effect te creëren.
• Besteed aandacht aan de bodemgesteldheid en de waterbehoefte van de planten om de beste groeiomstandigheden te waarborgen.

Enkele voorbeelden van geslaagde combinaties van schaduwplanten zijn:

• Coleus en viooltjes: deze eenjarige schaduwplanten geven kleur aan donkere hoekjes en gaan goed samen.
• Lobelia en varen: de filigraan bloemen van de lobelia harmoniëren goed met de delicate bladeren van de varens.
• Hosta’s en vrouwenmantel: deze meerjarige schaduwplanten vullen elkaar aan met hun verschillende bladvormen en kleuren.
• Bloedend hart en het kaukasisch vergeet-me-nietje: de opvallende bloemen van het bloedend hart passen goed bij de delicate, hemelsblauwe bloesems van het meerjarige vergeet-me-nietje.
• Rododendron en taxus: de kleurrijke bloemen van de rododendron zetten mooie accenten naast het groenblijvende blad van de taxus.
• Alpenbes en zegge : de rode bessen van de alpenbes contrasteren mooi met de fijne halmen van de zegge.

Zo rijk is schaduwrijk

Een schaduwrijke tuin hoeft niet saai en kleurloos te zijn. Met de juiste keuze en combinatie van schaduwplanten maak je van donkere hoekjes in je tuin sfeervolle en levendige plekjes. De hier afgebeelde schaduwplanten zijn slechts enkele van de vele opties die beschikbaar zijn. 

Door rekening te houden met de behoeften en kenmerken van uw schaduwplanten, creëer je een tuin die het hele jaar door veel verschillende kleuren heeft.

Veelgestelde vragen over schaduwplanten voor buiten

Meer leren over tuinieren? Leer over verticaal tuinieren, of je eigen moestuin aanleggen!

Mocht je naar aanleiding van dit artikel vragen hebben kan je altijd met ons contact opnemen, dan helpen we je graag verder.

Veel tuinier plezier!

Louis Hooft

Oprichter & Gazon expert

Maak kennis met Louis Hooft, de oprichter van MOOWY en jouw vertrouwde expert. Met een diepgaande passie voor prachtige gazons en een schat aan ervaring in tuin verzorging, staat Louis klaar om tuinliefhebbers te begeleiden bij het realiseren van een groenere en levendigere buitenruimte dan ooit tevoren. Vertrouw op Louis voor waardevolle tips, handige trucs en de beste producten om jouw tuin te laten stralen!